U bioskopu Kulturnog centra Trebinje, večeras je prikazan dokumentarni film „Kajmakčalan“, nastao po knjizi „Naši zaboravljeni dobrovoljci“, koji prati sudbinu više od 1.500 australijskih i novozelandskih dobrovoljaca, ljekara, bolničarki i vojnika koji su rame uz rame sa srpskim snagama učestvovali u Velikom ratu u Srbiji.
U filmu se, kao raritet, pojavljuju i odlomci iz dnevnika i pisama heroja koji su došli u pomoć Srbiji kada joj je ona bila najpotrebnija.
Jedan od režisera filma, Boris Trbić kaže da ovaj film govori o dva naroda, koja su se u odlučnom trenutku svjetske istorije našla na pravoj strani u borbi dobra i zla.
„Ovo je priča o 1.500 australijskih dobrovoljaca, koji su pomagali srpskoj vojsci u Prvom svjetskom ratu. U našem filmu imamo šest dokumentarnih subjekata, među njima su žene – Meri de Geris, Stela Majls Frenklin, Oliv King, koje su bile pionirke novih tendencija u australijskom društvu i svojim profesijama. U filmu su prikazni i intervjui sa potomcima ovih dobrovoljaca. Ti potomci govore da je susret sa srpskim narodom, naročito na Solunskom frontu potpuno promijenio odnos prema svijetu i živote njihovih predaka“, rekao je Trbić.
Film je nastao prema istorijskim studijama, koje je napisao australijski istoričar srpskog porijekla Bojan Pajić.
„U Australiji, zvanična istorija rata uopšte ne pominje Srbiju, a kamoli učešće australijskih dobrovoljaca. To je bila jedna rupa u istoriji i smatrao sam da se služba tih ljudi treba uključiti u istoriju, kako bi njihovi preci to mogli vidjeti. Istraživanja su me dovela do potomaka, preko kojih sam došao do novog materijala – pisama, memoara, odlomaka iz dnevnika, medalja i tome slično. Tu evidenciju sam uvrstio u svoje knjige i članke, pravio sam predavanja i izložbe. Tokom jednog predavanja, upoznao sam Borisa Trbića, a zatim i Dragana Gavrilovića i odlučili smo da snimimo ovaj dokumentarni film“, kazao je Pajić.
Film „Kajmakčalan“ je premijerno prikazan 20. jula u Melburnu, a u Beogradu prvog oktobra. Turneja se nastavlja u većini gradove Srbije i regiona, ali i u gradovima širom Evrope, Sjeverne Amerike i Australije.
