Zbog loše hidrologije u posljednje dvije godine, nepovoljnih sudskih presuda i arbitraža te povećanog uvoza struje, poslovanje ERS u ovoj godini imaće negativan saldo od preko 29 miliona KM, a za prevazilaženje složene situacije – neophodni su dodatna racionalizacija troškova poslovanja u svim preduzećima iz ovog sistema te sveobuhvatne mjere, kojim će se iznaći realna rješenja i očuvati stabilnost u energetskom sektoru.
Ovo je, nakon nedavne višečasovne sjednice Kolegijuma direktora ERS u Trebinju o aktuelnom stanju u svih 11 preduzeća sistema, a uoči planirane tematske sjednice Vlade RS o ovom mješovitom holdingu, saopštio Luka Petrović, generalni direktor ERS-a.
On je istakao da će ove godine biti znatno smanjena proizvodnja struje u ERS-u i iznosiće oko 4.500 gigavat-časova.
„Već smo kupili 600 gigavat-časova električne energije ili oko 13 odsto struje na tržištu po visokim cijenama, a zbog razlike u nabavnim i prodajnim cijenama, ERS će zabilježiti minus od 29 miliona 540 hiljada KM, što je usvojila i Vlada Republike Srpske. Prije dvije godine, ERS je ostvarila rekordnu dobit od 146 miliona KM, kada je bila dobra hidrološka situacija. S druge strane, kada imate dvije sušne godine zaredom, onda može doći do poremećaja novčanih tokova jer nije bilo izvoznih kapaciteta, a treba napomenuti da od prvog februara 2024. godine trećinu struje iz Ugljevika isporučujemo Sloveniji”, precizirao je Petrović.
Zbog složenog sistema, u kojem se struja ne prodaje po tržišnim cijenama, prvi čovjek ERS-a ocjenjuje da prioritet u narednom periodu treba da bude stabilizacija stanja u RiTE Gacko i Ugljevik, uz razvoj kapitalnih investicija koje doprinose većoj proizvodnji struje, poput aktuelne izgradnje HE “Dabar”, vrijednosti 661 miliona KM.
Generalni direktor ERS odbacuje spekulacije koje se tiču kreditnog zaduženja ERS-a.
„Imali smo jedan kredit od 78 miliona KM, koji smo vratili u istom iznosu i dodatnih 60 miliona KM, koji smo koristili za plaćanje nedostajuće struje“, navodi Petrović.
Direktor Rudnika i termoelektrane Gacko Maksim Skoko rekao je da su složeni problemi sa kojima se suočava ovo preduzeće, u okviru sistema ERS-a - i pored dobre proizvodnje i uspješno završenog kapitalnog remonta.
„Uspješno smo završili kapitalni remont, trenutna proizvodnja je preko 101 odsto u odnosu na planiranu, imamo 110.000 tona uglja na deponiji, ali je otežano izmirenje obaveza prema dobavljačima. Finansijsku situaciju u termoelektrani dodatno je usložila, po meni, sramna presuda 'Boksita' na štetu RiTE Gacko, od 4,8 miliona KM, u sporu starom 20 godina, a imamo problem i sa akcizama na gorivo. U ovoj godini smo obavezni da potpišemo i novi koncesioni ugovor i očekujemo konačne pregovore sa Vladom, pri čemu će jedini koncesionar, gdje god ima uglja u gatačkom bazenu, biti RiTE Gacko, ali ćemo biti u obavezi da platimo jednokratnu koncesionu naknadu u iznosu od oko dva miliona KM”, naveo je Skoko.
Svih pet distrubitivnih preduzeća u sistemu ERS podnijelo je 30. aprila ove godine zahtjev za novi tarifni postupak, a primjenu nove cijene mrežarine očekuju od prvog januara naredne godine.
„Očekujemo povoljan ishod zbog investicionih mogućnosti koje nismo imali u prethodne tri godine. Naš jedini prihod je prihod od mrežarine, zahtjevom za pokretanje tarifnog postupka obuhvaćen je trošak za plate i investicije za naredne tri godine”, obrazlaže Saša Popović, direktor "Elektrokrajine".
Premijer Srpske Savo Minić najavio je skoro održavanje tematske sjednice o ERS-u, koja bi trebalo da bude održana u Ugljeviku.
Pripremila: Vlatka Musić
