Igraju:
Vesna ĐURIĆ – Solanž
Darko KURTOVIĆ – Žan
Jefimija OT – Gazdarica
Kostim, scena i šminka: Milica Jeremić
Autor muzike: Božidar Bobo Vučur
Montaža zvuka: Zoran Begenišić
Izrada kostima: „Star“ s.p. Trebinje
Scenska dorada dekora: Dragan Milićević
Vizeuelni identitet: Jovan Vidaković
Tehnička podrška: Mitar Milićević
Trajanje predstave: 75 minuta
Predstava ima oznaku „Roditeljska pažnja 15+“
O PREDSTAVI
Žan Žene svoje stvaralaštvo započinje kao avangardni pisac, ali danas njegovo stvaralaštvo, a time i komad „Sluškinje“ možemo posmatrati kao neoklasicistički komad u kome, kao i u njegovom sveukupnom stvaralaštvu, ubica i žrtva prožimaju misaonu strukturu dramaturgije.
Ekscentrizam danas živi u različitim i najnevjerovatnijim oblicima, u našoj svakodnevici, u nestvarnoj simbiozi podteksta i radnje, kao nešto što bi se moglo „standardizovati“, „patentirati“, „brendirati“ u svojevrsnu normu konteksta življenja savremenog čovjeka.
Odsjecanje glave u TV programima, građanski ratovi i teroristički napadi, ratovi, ulični obračuni, nemilosrdnost postupaka u težnji za materijalnim – slike zla - naša su svakodnevnica.
Zlo je prisutno na svakom koraku i u našem mikro svijetu, zbog uslova u kojima se nalazimo, raspada društva, zbog nepostojanja čvrstih i objektivnih mjera na relaciji nagrada – kazna, zbog opšte devalvacije mjere vrijednosti. Čini se da živimo u idealnoj situaciji za razvoj zla u čoveku, jer smo nezadovoljni svojom situacijom, a kao ključna odlika zla danas i ovdje nameće se egoizam. Zlo, pri tom, ima snagu da se multiplikuje, narasta, a mi kao da želimo da ga hranimo odsustvom empatije, prisustvom predrasuda, nepostojanjem zdrave komunikacije, sveprisutnošću paradoksalnih i dvostrukih standarda.
Čak i naša, ljudska želja za priznanjem u radu, nauci, politici, umjetnosti... ne dovodi nužno do dobrih međuljudskih odnosa. Naprotiv: „Ljudi su spremni za ugled, poštovanje i osjećaj pripadanja učiniti zlo“, kažu naučnici.
Zbog svega navedenog, pitamo se, nalazi li se, u krajnjoj liniji, sjeme nasilja, zla u svima nama? Vjerujemo da da, i da se o njemu treba govoriti.
„Sluškinje“ Žana Ženea, u našoj inscenaciji pod nazivom „Sluge“, su priča o čežnji da se bude neko drugi, da se po svaku cijenu prevaziđu okovi sopstvene egzistencije, identiteta, socijalnog statusa. To je i priča o nemoralu, bludu, a ujedno i priča o disfunkcionalnim porodičnim odnosima, o hladnoći srca i praznini duše obmanutim da postoji prava sreća i ispunjenje života, negdje iza zlatnih vrata do kojih se „mora“ doći.
O POZORIŠTU
Trebinje ima bogatu pozorišnu tradiciju. U jednom istorijskom momentu, tačnije pedesetih godina XX vijeka, tu je djelovalo i profesionalno Narodno pozorište.
Pozorišno stvaralaštvo, sa redovnim radom, nastavlja se pod okriljem KUD-a “Vaso Miskin Crni” sve do 1992. godine. U ovom periodu, tadašnji trebinjski amateri, Momo Brkić, a nešto kasnije i Nataša Ninković, donose Trebinju najznačajnije nagrade tog vremena, Zlatne maske za glumačka ostvarenja, dobijene na Saveznom festivalu dramskih amatera Jugoslavije.
Zanimljivo je pomenuti da se u drugoj polovini osamdesetih godina, na izvjestan način stvara i dešava trebinjski kult pozorišta. Intezivira se pozorišni život grada. Značajno se umnožava produkcija, a pored pozorišta pri KUD-u “Vaso Miskin Crni”, intezivno djeluju nezavisne trupe “Rinocervus” i “Virus”, okupljajući veliki broj entuzijasta i postavljajući značajan broj dramskih dijela. Igraju se predstave najrazličitih žanrova, priređuju raznovrsni, u to vrijeme nazivani kolažni programi, kao i programi poetskog i neverbalnog teatra, muzičko scenski performansi, poetski matinei… Dok se predstave, performansi uopšte programi izvode, pored Doma kulture i Doma omladine, u galeriji Veritas, bašti restorana Bežigrad, Begovoj kući, gradskom parku, kupalištu Banje i drugim prostorima.
Ni sa nesrećnim događajima devedesetih godina nije u potpunosti utihnuo glas pozorišta u Trebinju. U tim, ratnim godinama, aktivno radi pozorišna trupa “Pozorište Slovo“, a u skladu sa mogućnostima organizuju se i gostovanja.
“Slovo” stvara i u poratnim godinama, a u stvaralaštvu im se pridružuje “Kulturna scenu Male stvari”, koja početkom XXI vijeka i postepenim gašenjem “Pozorišta Slovo”, u periodu do formiranja Gradskog pozorišta, potpuno preuzima i veoma uspješno djeluje ostvarujući do tada najveće i najznačajne uspjehe trebinjskog amaterskog pozorišnog stvaralaštva.
Rezultat njihovog rada naročito se ogleda u predstavi „Don Kihot“ (Mihail Bulgakov), u režiji Miroslava Trifunovića, koja uz četiri nagrade osvaja i Zlatnu masku za najbolju predstavu 2007. godine na Festivalu Festivala (nasljednik Festivala dramskih amatera Jugoslavije), kao i do tada prvoj pobjedi nekog trebinjskog pozorišta na BiH festivalu FEDRA, 2008. godine, sa predstavom „Uho, oko, obraz, trtica…“ (Muza Pavlova), u režiji Željka Miloševića.
Gradsko pozorište Trebinje je osnovano 2009. godine pri JU Centru za informisanje i kulturu, a od 2013. godine djeluje u okviru JU Kulturni centar Trebinje.
Gradsko pozorište Trebinje, s obzirom na kratak vijek postojanja pod ovim imenom, dobitnik je više prestižnih nagrada, među kojima su i pobjedničke nagrade na republičkim i regionalnim amaterskim festivalima. Najznačajniji uspjeh, kada su nagrade u pitanju, ostvaren je sa predstavom „Ševa ili slavuj“ (Efraim Kišon) u režiji Željka Miloševića, koja je osvojila pet Zlatnih maski, a ovjenčala se i onom najznačajnijom, Zlatnom maskom za najbolju predstavu u cjelini 2009. godine, na Festivalu Festivala.
Od 2014. godine, na temeljima bogate istorije i novih iskustava, te velikog entuzijazma, pored amaterske, Gradsko pozorište stvara i organizaciono sazrijeva pa se pored amaterske nastoji razvijati i profesionalnu scenu. U tom pravcu i cilju razvoja i postepenog ustoličenja profesionalne scene, koju Trebinje sigurno zaslužuje, od 2014. godine do danas u produkciji Gradskog pozorišta realizovana su četiri profesionalna pozorišna projekta, a nadamo se uskoro i novim poduhvatima.
Svakako, Gradsko pozorište ne odustaje te i dalje veliku pažnju poklanja i njeguje dramski amaterizam, kao polazišnu osnovu rada i stvaralaštva, a to potvrđuju rezultati ostvareni u prošloj godini na festivalu FEDRA: Najbolja predstava, najbolja režija, glumica, epizodna i debitantska uloga; te po dvije nagrade – Zlatne maske na 60. Festivalu festivala, odnosno nagrade „Raša Plaović“ na 10. REPASSAGE festivalu, oba puta za najboljeg glumca i glumicu.
O REDITELJU
ŽELJKO MILOŠEVIĆ (Trebinje, 15. maj 1965.) Diplomirani komunikolog.
Studirao žurnalistiku na sarajevskom univerzitetu do 1992. godine, te opštu književnost i teatrologiju na Filozofskom fakultetu univerziteta u I. Sarajevu.
Dobitnik međunarodne nagrade za doprinos razvoju dramskog odgoja u BiH “Grozdanin kikot” za 2016. godinu.
Do sada je režirao 26 predstava po tekstovima Nušića, Stefanovskog, Romčevića, B. Srbljanović, Borhesa, Bulgakova, Joneska, Koljade, Muze Pavlove, Mrožeka, Marka Kamelotija, Efraima Kišona i drugih, te 19 predstava za djecu.
Radio je i kao asistent režije sa rediteljima: Dimitrijem Jovanovićem, Miroslavom Trifunovićem, Sašom Latinović, Sašom Volićem i Filipom Gajićem.
Kao akter na sceni iza sebe ima gotovo 40 premijera, a igrao je i nekoliko manjih uloga u TV i filmskim ostvarenjima.
Idejni je tvorac, scenarista i voditelj TV serijala “Hercologija” i TV kviza “Galiot”, te više radio emisija.
Selektovao, bio član i predsjedavao u više sastava žirija pozorišnih festivala amaterskog i profesionalnog nivoa.
Dobitnik više nagrada na domaćim i međunarodnim festivalima, kako za glumačka tako i za rediteljska, dramaturška i scenografska ostvarenja.
Autor je sedam drama, od čega pet za djecu; tri su objavljene u knjizi “Nježni snovi” u izdanju “Zadužbina Petar Kočić” Banja Luka- Beograd, a poezija mu je objavljivana u više listova i časopisa, dok su neke pjesme prevođene na makedonski, slovenački i albanski jezik.
Osnivač je Kulturne scene “Male stvari” u okviru koje 2006. pokreće i interdisciplinarni fest Dani Malih stvari, festival profesionalnog pozorišnog stvaralaštva malih formi/malih scena.
Takođe, suosnivač je jedne od prvih nezavisnih kulturnih scena BiH Alternative “Rhinocervus”, 1986. godine. Ova scena je okupljala više od 50 mladih stvaralaca iz različitih oblasti umjetničkog izraza i intezivno je djelovala do 1990. godine.
Radi u JU Kulturni centar Trebinje kao upravnik Gradskog pozorišta Trebinje.
ŽAN ŽENE
Žan Žene je bio istaknuti i kontroverzni francuski pisac, esejista, dramatičar, pjesnik i politički aktivista. Njegov život može da se podeli na tri dela. U prvom je bio skitnica i lopov, u drugom se bavio pisanjem, a u trećem borbom za prava ugroženih ljudi širom sveta.
On je zasigurno jedna od najzanimljivijih ličnosti francuske i svjetske književnosti XX vijeka. Rođen je u Parizu 1910. godine. Majka mu je bila spremačica po kućama i ostavila je malog Ženea u jednom domu za neželjenu djecu kad mu je bilo samo osam mjeseci. Odbačeno dijete je tek u osmoj godini zbrinuto u jednom selu u unutrašnjosti Francuske. Žene je bio darovit učenik, zaljubljenik u književnosti i, povremeno, lopov. Kao petnaestogodišnjak je dospio u jednu kazneno-popravnu koloniju i u njoj ostao tri godine. Kao osamnaestogodišnjak je pristupio Legiji stranaca, ali ubrzo je dezertirao i otpočeo jednogodišnje lutanje po Evropi, s privremenim zaustavljanjem u Tangeru, Barseloni, Marseju, Brestu, Anversu, Napulju, Rimu, Užičkoj Požegi, Beogradu...
Putuje kao lutalica i sitni lopov, zbog čega često dospjeva u zatvore. Tako u Užičkoj Požegi provodi mjesec dana u “kućnom pritvoru”, a u Beogradu ga hapse, protjeruju i šalju u zatvorskom vagonu u Sušak, do italijanske granice. Voz na putovanju po tadašnjoj Jugoslaviji zastaje kod svakog zatvora kraj pruge, pa Žene u svakom od njih provodi po dva-tri dana. Ovo putešestvije iz 1936/37, uključujući i jugoslovensku epizodu, opisaće kasnije u čuvenom romanu Dnevnik lopova.
Godine 1937. vraća se u Pariz, gdje ga ubrzo hapse, ovoga puta zbog krađe knjiga po knjižarama (krađa knjiga je bila njegovo često zlodjelo). Žene tako dospjeva u tamnicu u Frenu, i tu počinje svoju spisateljsku karijeru.
Prvo djelo koje je u zatvoru napisao bila je poema “Osuđenik na smrt”. Izlazi iz zatvora, krade u jednoj knjižari Prustov roman “U sjenci djevojaka u cvetu”, i ponovo dospjeva u zatvor u kome piše čuveni roman “Bogorodica od Cvijeća”. Ubrzo po njegovom objavljivanju 1943. Žene postaje slavan. Žan Kokto je oduševljen njegovim romanesknim prvjencem, u kome se Žene na dotad neviđen način poigravao formom, jezikom i sadržajem, eksplicitno prikazujući homoseksualnost i nasilje i raskrinkavajući moralno licemerje društva, i uzima ga u zaštitu. Nakon objavljivanja romana “Čudo ruže” (1946) i “Dnevnik lopova” (1949), među njegove poštovaoce upisuju se Pikaso i Sartr, zatim Derida, Fuko, Dejvid Bouvi i mnogi drugi, i Žene s vremenom stiče kultni status.
Nakon literarnog uspjeha više se nije vraćao u zatvor, ali je zato od šezdesetih godina do kraja života bio politički veoma angažovan – pored ostalog, podržavao je Palestince, Crne pantere, Crvene brigade i grupu Bader–Majnhof.
Umro je 1986. godine.
